Mga Tauhan
- Juli – Ang kasintahan ni Basilio at anak ni Kabesang Tales. Sa kabila ng kanyang kabutihan at pagiging masipag, siya ay nalagay sa alanganin at nagpakamatay matapos subukang pagsamantalahan ni Padre Camorra.
- Hermana Bali – Isang matandang babae na nagpayong lumapit si Juli kay Padre Camorra upang humingi ng tulong para mapalaya si Basilio. Bagamat may mabuting hangarin, hindi niya naisip ang maaaring panganib na idudulot nito.
- Padre Camorra – Isang tiwaling prayle na kilala sa pagiging manyak at mapagsamantala sa mga kababaihan. Sinubukan niyang abusuhin si Juli, na nauwi sa pagpapatiwakal ng dalaga.
- Basilio – Ang kasintahan ni Juli, na patuloy na nakakulong at walang kaalam-alam sa sinapit ng kanyang minamahal.
- Mga Tao sa Bayan – Sumisimbolo sa takot at kawalang-laban ng mga Pilipino sa ilalim ng pang-aapi ng mga Espanyol, lalo na sa mga kababaihan.
Buod
Sa kabanatang ito, itinampok ang trahedya sa buhay ni Juli, ang kasintahan ni Basilio at anak ni Kabesang Tales. Matapos mahuli at makulong si Basilio, lubos siyang nabalisa at naghanap ng paraan upang mailigtas ito.
Dahil sa kanyang desperasyon, lumapit siya kay Hermana Bali upang humingi ng payo. Pinayuhan siya nito na humingi ng tulong kay Padre Camorra, isang pari na kilala sa kanyang masamang ugali. Bagamat may pag-aalinlangan, wala nang ibang mapagpipilian si Juli, kaya napilitan siyang sundin ang payo.
Subalit, pagdating niya kay Padre Camorra, ang kanyang takot ay nagkatotoo—sinubukan siyang pagsamantalahan ng pari. Sa labis na takot at kahihiyan, tumalon siya mula sa bintana at nagpakamatay.
Samantala, hindi alam ni Basilio ang sinapit ni Juli, dahil siya mismo ay nakakulong pa rin at patuloy na nagdurusa.
Mahahalagang Puntos ng Kabanata:
- Ipinakita ang matinding pang-aapi sa mga kababaihan noong panahon ng mga Espanyol, lalo na sa mahihirap tulad ni Juli.
- Si Juli ay isang simbolo ng kawalang-laban ng mga Pilipino sa kamay ng mga mapang-abusong Espanyol.
- Si Padre Camorra ay sumasalamin sa mga tiwaling prayle na gumagamit ng kanilang posisyon upang abusuhin ang mahihina.
Sa kabuuan, ang kabanatang ito ay nagpapakita ng kasuklam-suklam na pang-aabuso ng mga prayle sa mga kababaihan, at kung paano ang mga mahihirap ay walang ibang pagpipilian kundi ang mamatay upang makatakas sa pang-aapi.
Tema
- Pang-aabuso ng mga prayle – Ipinakita sa pagiging mapagsamantala ni Padre Camorra.
- Kawalang-katarungan sa lipunan – Ang mahihirap na tulad ni Juli ay walang sapat na proteksyon mula sa mga nasa kapangyarihan.
- Kawalan ng pag-asa – Ang pagpapatiwakal ni Juli ay sumasalamin sa desperasyon ng mga Pilipino sa harap ng matinding pang-aapi.
Ang kabanatang ito ay isa sa pinakamalungkot sa nobela, dahil ipinakita nito ang trahedya ng isang inosente at mabuting dalaga na walang ibang nalalabing paraan kundi ang mamatay upang makatakas sa pang-aabuso.